گرامافون چیست ؟
گرامافون یا فونوگراف پرکاربردترین دستگاه برای پخش صدای ضبط شده از دههٔ ۱۸۷۰ تا دههٔ ۱۹۸۰ میلادی بود. اواخر عصر ناصری به ایران آمد و آنرا در آن زمان دستگاه «حافظ الصوت» یا «حبس الصوت» می‌خواندند و می‌نوشتند.
گرامافون اختراع توماس ادیسون بود. یک گرامافون (Gramophone) با دستگاه‌های مدرن و مجهز کنونی بسیار متفاوت است. با این وجود از اصول فنی مشترکی پیروی می‌کنند، یعنی اصول ضبط کردن صدا همان است که در زمان ادیسون بود.
صدا، خواه از دهان انسان بر آید و خواه از آلات موسیقی، همه در هوا ارتعاش‌هایی پدید می‌آورند. برای ضبط صدا باید بتوان که آن ارتعاش‌ها را بر روی چیزی ثبت کرد.
توماس ادیسون در سال ۱۸۷۷ پر کردن صفحه ی گرامافون را اختراع کرد. او برای این کار از دو موضوع استفاده کرد. اولا ملاحظه نمود صفحه ی نازکی که داخل گوشی تلفن کار گذاشته اند و قتی که شخصی از طرف دیگر صحبت میکند به ارتعاش در می آید همان وقت این فکر به نظرش آمد که سوزنی به وسط صفحه نصب کند و از روی قدرت سوزن تشخیص دهد که تناسب قدرت صدا و میزان بیرون آمدگی سوزن چیست؟
ثانیا دقت او به این متوجه شد که حروف مورس (خط و نقطه) روی نوار کاغذی اثر می گذارد در ضمن صدای خاصی هم ایجاد می کند که برای مامور تلگراف قابل درک است و شباهت به حرف زدن انسان دارد. و بعد فکر کرد: اگر صدای انسان قادر است سوزنی را به حرکت در آورد چرا همان صدا نتواند از حرکت سوزن به وجود آید.
پس از آزمایش های زیاد یک استوانه فلزی بسیار نازک تهیه کرد. و صفحه ی متحرک حاصل از صدا که شامل سوزن است را مقابل آن قرار داد. سوزن را به وسیله صدا به حرکت در آورد و استوانه را مقابل آن به چرخش در آورد. سوزن همنگام گردش استوانه اصوات را به شکل شیاری روی پوشش حلبی نازک در می آورد. به این ترتیب در سال ۱۸۷۷ اولین صدای روی صفحه گرامافون استوانه ای ثبت شد و دوباره به صدا مبدل گشت.
در سال ۱۸۹۵ صنعتگری به نام ((امیل برینز)) نخستین صفحه ی گرامافون را به صورت صفحه ی دایره به بازار عرضه کرد. امروزه صفحات گرامافون را از مواد پلاستیکی می سازند که ساده تر و ارزان تر تهیه میشود که البته به تدریج cd جانشین صفح ی گرامافون شد.
